Jakie zmiany w prawie czekają branżę TSL w 2018 roku?

Wielkimi krokami zbliża się 2018 r. Przedsiębiorcy transportowi powinni przygotować się na szereg zmian prawnych, które mogą istotnie wpłynąć na ich działalność. Część z nich jest skierowana bezpośrednio do branży TSL, a część dotknie przewoźników na takich samych zasadach jak innych przedsiębiorców.

Czego jednak nie będzie

Dla podmiotów zajmujących się przewozem osób 1 stycznia 2018 r. miał być niezwykle istotną datą – tego dnia miały wejść w życie niektóre przepisy ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, które znacząco zmieniają zasady wykonywania działalności transportowej w tym obszarze, a dodatkowo powodowałyby wygaśnięcie wszystkich zezwoleń na wykonywanie przewozów regularnych i regularnych specjalnych. Ostatecznie jednak Sejm zdecydował o ponownym odroczeniu wejścia tej ustawy i postanowiłem przedłużyć vacatio legis do dnia 1 stycznia 2019 r.

Monitoring towarów z nowymi rygorami

W parlamencie przez cały czas trwają prace nad nowelizacją ustawy o systemie monitorowania drogowego transportu towarów. Ich stan zaawansowania pozwala przypuszczać, że w 2018 r. ustawa zostanie zmodyfikowana. Nowelizacja spowoduje obowiązek wyposażenia przez przedsiębiorców w urządzenia pozwalających na lokalizowanie pojazdów realizujących przewozy podlegające monitoringowi. Organy skarbowo-celne zyskają zaś prawo do gromadzenia i analizowania danych pochodzących z tych rejestratorów i kontroli, czy są one zgodne ze zgłoszeniami dokonywanymi w systemie SENT za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych.

Nowe regulacje dotyczące zatrudniania cudzoziemców

Pochodząca z dnia 20.07.2017 r. nowelizacja ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy od 1 stycznia 2018 r. wprowadza zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców. Wynikająca z niej możliwość uzyskania zezwolenia na pracę sezonową nie obejmie przedsiębiorców transportowych, gdyż dotyczy tylko rolnictwa, ogrodnictwa i turystyki, ale już zmiany w zakresie zezwolenia na pracę krótkoterminową dotknie bezpośrednio branżę TSL. Takie zezwolenie wciąż będzie można uzyskać na podstawie oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi pochodzącemu z Ukrainy, Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Rosji, ale przewidziano, że będzie możliwe rozszerzenie liczby tych państw w drodze rozporządzenia w odniesieniu do konkretnych zawodów. Jest więc szansa, że w przypadku brakujących na rynku kierowców nastąpi większa liberalizacja. Ma zostać przy tym usprawniona komunikacja pomiędzy urzędami pracy, a ZUS i administracją skarbowo-celną, aby ułatwić ocenę, czy oświadczenie pracodawcy nie ma służyć cudzoziemcowi w innych celach niż praca na terenie RP.

Zmiany w przewozie odpadów

W dniu 24 stycznia 2018 r. wejdzie w życie rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 7 października 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dla transportu odpadów. Określa ono w szczególności zasady przewożenia odpadów, wskazując na konieczność odpowiedniej segregacji poszczególnych rodzajów odpadów i braku możliwości ich rozprzestrzeniania się poza pojazd, a także ochronę przez opadami atmosferycznymi i mocowanie pojemników z odpadami. Rozporządzenie precyzuje również dokumentację, jaka powinna towarzyszyć transportowi oraz sposoby oznaczenia pojazdów wykonujących taki transport. Rozporządzenie nie będzie miało zastosowania do transportu odpadów podlegających ADR oraz przewozu odpadów innych niż niebezpieczne w ilości mniejszej niż 100 kg.

Wyższa płaca minimalna

Specyfika branży transportowej i zasad wynagradzania kierowców sprawia, że znaczna część zatrudnionych w branży otrzymuje pensję minimalną. Dlatego też istotną zmianą dla przewoźników jest podniesienie od 1 stycznia 2018 r. płacy minimalnej do kwoty 2.100 zł brutto czyli ok. 1.530 zł netto. Zmiana wpływa też na podniesienie innych składników płacowych takich jak np. dodatek za pracę w porze nocnej, wynagrodzenie za czas przestoju czy zasiłek chorobowy. Zmianie ulegnie zarazem minimalna stawka godzinowa dla prac wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych. Od 2018 r. wynosić będzie ona 13,7 zł brutto.

Pracownicze Plany Kapitałowe

Do prac legislacyjnych rządu trafił projekt dotyczący utworzenia Pracowniczych Planów Kapitałowych mających zmusić pracowników do regularnego oszczędzania i stworzyć podstawy rodzimego kapitału. Z dużym prawdopodobieństwem ustawa zostanie uchwalona w 2018 r. Według założeń przedstawionych przez rząd program ma być skierowany do wszystkich pracowników. Państwo ma go współfinansować, wpłacając na początku 250 zł na pracownika i dopłacając co roku 240 zł. Pozostałe wpłaty mają pochodzić od pracowników i pracodawców, z czego 1,5 % podstawy składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe będzie wpłacane przez pracodawcę, zaś 2 % przez pracownika. Dopuszczalne będzie dobrowolne zwiększenie tych wartości do 4 % po stronie pracodawcy i 4 % po stronie pracownika. Pracownicy będą przypisani do programu automatycznie, ale będą mogli z niego zrezygnować. Program ma zostać wprowadzany stopniowo i początkowo objąć tylko pracowników największych pracodawców, a z czasem wszystkich zatrudnionych.

Zmiany w Vacie czyli split-payment dostępny wszystkich

Od kwietnia 2018 r. będzie mogła zostać zastosowana regulacja umożliwiająca rozdzielanie płatności za towaru i usługi na dwa odrębne rachunki bankowe – na jeden w pełni dostępny dla przedsiębiorcy dokonywana będzie wpłata kwoty netto, a na drugi będzie płacony sam podatek VAT. Dostęp do tego drugiego rachunku będzie ograniczony i będą z niego mogły być dokonywane wyłącznie spłaty podatku VAT lub zwroty dla przedsiębiorcy za zgodą organów skarbowo-celnych. Ten tzw. split-payment ma obowiązywać wyłącznie w relacjach pomiędzy przedsiębiorcami i będzie na razie dobrowolny. O jego zastosowaniu będzie decydował nabywca towaru lub usługi, zaznaczając w poleceniu przelewu, czy chce dokonać podziału płatności. Fizyczny rozdział środków odbywać się będzie przez instytucję, w której będzie prowadzony rachunek – w banku lub SKOK. Wprowadzono zarazem szereg mechanizmów mających skłonić nabywców do korzystania z tej opcji jak np. skrócony okresu zwrotu nadwyżki VAT czy brak odpowiedzialności solidarnej ze zobowiązania podatkowe sprzedawcy.

Jednolity Plik Kontrolny również dla mikroprzedsiębiorców

Od 1 stycznia 2018 r. obowiązek comiesięcznego dostarczania organom skarbowo-celnym Jednolitego Pliku Kontrolnego zawierającego ewidencję VAT zostanie rozszerzony na wszystkich podatników VAT, w tym na mikroprzedsiębiorców. Dodatkowo od lipca 2017 r. na żądanie organów przedsiębiorcy zobowiązani będą do przedstawienia również wszystkich innych JPK obejmujących księgi rachunkowe, wyciągi bankowe, stany magazynowe, faktury VAT, podatkową księgę przychodów i rozchodów oraz ewidencję przychodów. Przesyłane pliki nie będą mogły zawierać żadnych błędów, gdyż te wiązać się będą z podejrzeniem oszustwa oraz nałożeniem sankcji.

RODO czyli nowe obowiązki ochrony danych osobowych

W dniu 25 maja 2018 r. wejdzie w życie RODO czyli nowe unijne rozporządzenie dotyczące ochrony danych osobowych. Obejmie ono wszystkich przedsiębiorców, którzy gromadzą dane osób fizycznych. Rozporządzenie nie zawiera żadnych konkretnych regulacji dotyczącej sposoby zabezpieczania danych, ograniczając się do wprowadzenia kryteriów, którym odpowiednie zabezpieczenie powinno odpowiadać. Dodatkowo nałożony zostanie obowiązek zgłaszania każdego przypadku naruszenia ochrony danych osobowych. Za naruszenia grozić będą wysokie kary dochodzące do 20 mln EUR lub 4 % obrotu w zależności od tego, która kwota jest wyższa.

Rozszerzony zakres płatności za drogi w Niemczech

Od 1 lipca 2018 r. obowiązek uiszczania opłat za przejazdy po drogach samochodami ciężarowymi w Niemczech ma zostać rozszerzony na wszystkie drogi federalne. Sieć płatnych odcinków dróg zwiększy się więc do ok. 40.000 km z obecnych ok. 15.000 km. Z punktu widzenia przewoźników zarejestrowanych w systemie Toll Collect w praktyce nie nastąpią żadne zmiany, gdyż urządzenia pokładowe zostaną automatycznie zaktualizowane do pobierania opłat na wszystkich drogach objętych obowiązkiem.