Dzisiaj powinien ruszyć od dawna oczekiwany Krajowy Rejestr Elektroniczny Przedsiębiorców Transportu Drogowego. Da on podmiotom korzystających z usług transportowych większe możliwości weryfikacji przewoźników, a rozmaitym organom lepszy przepływ informacji o przewoźnikach istotnych w ich działalności.
Mocno spóźniona implementacja rozporządzenia
Potrzeba stworzenia elektronicznego rejestru przewoźników wynikła z konieczności implementowania do polskiego porządku prawnego przepisów rozporządzenia 1071/2009, a także wykonujących je aktów prawnych Komisji Europejskiej z 2009 i 2010 r. Akty te nakładały na Polskę obowiązek stworzenia elektronicznego rejestru, w którym odnotowano by wszystkich przewoźników drogowych, a także szereg danych odnoszących się do nich, które są istotne z punktu widzenia przestrzegania przez nich regulacji określających warunki wykonywania zawodu przewoźnika drogowego. W myśl rozporządzenia rejestr taki powinien był powstać do 04.12.2011 r., a do 31.12.2012 r. powinien zostać podłączony do systemu europejskiego, który ma gromadzić dane ze wszystkich rejestrów europejskich.
Niestety podobnie jak w przypadku szeregu innych postanowień rozporządzenia 1071/2009 polskiemu ustawodawcy nie specjalnie spieszyło się ze wprowadzeniem unijnych regulacji do polskiego systemu. Stosowne przepisy o utworzeniu rejestru zostały bowiem uchwalone po prawie 5 latach od daty, gdy system powinien już być ukończony – ustawę o zmianie ustawy o transporcie drogowym przyjęto dopiero w dniu 04.11.2016 r. Przyjęto zarazem ponad roczne vacatio legis, wskutek czego przepisy wejdą w życie w dniu 30.11.2017 r.
Prace nad systemem
Decyzja ta okazała się właściwa, gdyż organom ponad pół roku zajęło znalezienie wykonawcy systemu i podpisanie z nim umowy, co – wg informacji GITD – nastąpiło dopiero w dniu 08.05.2017 r. Na szczęście w tym wypadku obyło się bez wpadek i Główny Inspektorat Transportu Drogowego w dniu 19.09.2017 r. poinformował, że jest już gotowa podstawowa wersja systemu, która ma umożliwić m.in.:
– wprowadzanie danych do rejestru przez uprawnione organy oraz ich weryfikację
– automatyczne przesyłanie do innych państw Unii Europejskiej informacji o stwierdzonych w wyniku kontroli przeprowadzonych na polskich drogach poważnych naruszeniach w transporcie drogowym, dokonanych przez podmioty zagraniczne
– szybką weryfikację zdolności do kierowania operacjami transportowymi zarządzającego transportem przez uprawnione organy w krajach Unii Europejskiej
– bezpłatny dostęp każdej osoby do danych publicznych zawartych w rejestrze poprzez stronę internetową
Wygląda więc na to, że system powinien ruszyć bez opóźnień w dniu wejścia w życie przepisów.
Trzy ewidencje
Krajowy Rejestr Elektroniczny Przedsiębiorców Transportu Drogowego ma składać się z trzech ewidencji:
– ewidencji przewoźników drogowych posiadających zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego lub licencję wspólnotową
– ewidencji poważnych naruszeń określonych w rozporządzeniu 1071/2009 wpływających na wymóg dobrej reputacji przewoźnika
– ewidencji osób uznanych za niezdolne do kierowania operacjami transportowymi do czasu zastosowania środków rehabilitujących
Ewidencja przewoźników ma obejmować:
– dane dotyczące przedsiębiorcy (NIP, REGON, adres)
– dane dotyczące zezwolenia lub licencji
– liczbę pojazdów objętych zezwoleniem
– dane dotyczące przedstawiciela prawnego
– dane dotyczące osoby zarządzającej transportem.
Z kolei w ewidencji naruszeń znaleźć się mają następujące informacje:
– dane dotyczące przedsiębiorcy
– dane dotyczące osoby zarządzającej transportem
– dane dotyczące liczby i charakteru naruszeń
– dane dotyczące państw, w których miały miejsce naruszenia
– dane uzasadniające brak utraty reputacji pomimo wystąpienia naruszeń
Ewidencja osób niezdolnych do zarządzania transportem ma natomiast zawierać:
– dane dotyczące osoby niezdolnej do zarządzania transportem
– dane dotyczące certyfikatu kompetencji zawodowych
– przyczyny stwierdzenia niezdolności
– dane dotyczące zastosowanych środków rehabilitujących
– okres niezdolności
Ewidencje jawne, ale nie dla wszystkich
Zgodnie z przyjętymi przepisami ewidencja przewoźników jest jawna i dostępna dla wszystkich. Dostęp do niej można będzie uzyskać poprzez dedykowaną stronę internetową podobnie jak np. w przypadku dostępu do Krajowego Rejestru Sądowego na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. Wyjątkiem są wyłącznie data urodzenia i adres osób zarządzających transportem ujawnionych w ewidencji. Te z uwagi na konieczność ochrony danych osobowych nie będą udostępniane w internecie.
Odmiennie niż w przypadku ewidencji przewoźników pozostałe ewidencje co do zasady nie są jawne. Zarówno ewidencje naruszeń jak i osób niezdolnych do zarządzania transportem są dostępne na wniosek dla określonych organów w zakresie potrzebnym do wykonywania przez te organy swoich obowiązków. Dotyczy to m.in. inspekcji transportu drogowego, Policji, Straży Granicznej, organów celno-skarbowych, Inspekcji Pracy, zarządców dróg i sądów.
Oprócz wskazanych powyżej organów z wnioskiem o udostępnienie danych z ewidencji mogą wystąpić osoby, których dane te dotyczą.
Uwagi końcowe
Krajowy Rejestr Elektroniczny Przedsiębiorców Transportu Drogowego powinien przysłużyć się branży transportowej. Z jednej strony bowiem ułatwi ocenę przewoźników potencjalnym kontrahentom, z drugiej pozwoli na szybsze wyeliminowanie z rynku nieuczciwej konkurencji łamiącej przepisy poprzez lepszy przepływ informacji o naruszeniach skutkujących utratą dobrej reputacji.
